ZEKİ ŞAN

Tarih: 31.08.2024 20:45

İSRAİL’İN HAMAS LİDERLERİNE YÖNELİK YAPTIĞI SUİKASTLAR

Facebook Twitter Linked-in

İSRAİL’İN HAMAS LİDERLERİNE YÖNELİK YAPTIĞI SUİKASTLAR

İsrail, İran'ın başkenti Tahran'da bulunan Hamas lideri İsmail Haniye'yi 31.07.2024 günün kaldığı konutta hava saldırısı ile öldürdüğü,

Haniye'nin ölümü, geçmişte İsrail tarafından öldürülen Hamas liderleri;

Yahya Ayyaş’a suikast düzenlendi, 1966 yılında Batı Şeria'da dünyaya gelen Yahya Abdullatif Ayyaş, üniversiteden mezun olduktan sonra yüksek lisans ve doktora yapmak amacıyla yurt dışına çıkmak istedi ancak İsrail engeline takıldığı için Filistin'i terk edemedi. Yahudi yerleşimcilerin Kudüs’ün kuzeyinde yer alan Rafat köyüne kadar uzanması nedeniyle Filistin direniş hareketine katıldı. Eşini ve iki çocuğunu Batı Şeria’da bırakarak Gazze’ye yerleşti. Gazze'de kısa süre içerisinde, Hamas'ın askeri kanadı olan İzzeddin el Kassam Tugayları içinde sivrilerek önde gelen isimlerinden biri oldu. Patlayıcılar konusunda uzmanlaşan Ayyaş, Hamas’ın bombalı saldırılarının mimarlarından biri oldu. 1993'ten ölümüne kadar Hamas'ın İsrail'e karşı gerçekleştirdiği pek çok bombalı saldırının arkasındaki isim olarak bilinen Ayyaş, el yapımı patlayıcılar geliştirdi ve Hamas'ın askeri kapasitesini artırdı. Ayyaş'ın Gazze'de, çocukluk arkadaşı Usame Hamad'ın evinde kaldığını öğrenen İsrail'in iç güvenlik örgütü Şin Bet, Hamad'ın amcası Kamil Hamad ile iletişime geçti. Kamil Hamad'ı kendine angaje eden Şin Bet, Ayyaş'a vermesi için ona bir cep telefonu verdi. Şin Bet ajanları Kamil Hamad'a, telefonda böcek olduğunu ve Ayyaş'ı dinleyeceklerini söyledi ancak telefon, böceğin yanı sıra patlayıcı da bulunduruyordu. 5 Ocak 1996'da Ayyaş, babası tarafından arandı. Aynı anda üzerinde dolaşan İsrail uçağı Ayyaş'ın telefon konuşmasını İsrail komutanlığına aktardı. Telefondaki kişinin Ayyaş olmasının teyit edilmesinden sonra Şin Bet tarafından telefondaki patlayıcı ateşlendi. Patlamayla birlikte Ayyaş da hayatını kaybetti.

Şeyh Ahmed Yasin, Gaze’de hayatını kaybetti, Ahmed Yasin, 1937 yılında Filistin'in Askalan şehrinin el-Cevra köyünde dünyaya geldi. 1967 yılında Filistin'in tamamının siyonist işgalcilerin eline geçmesi üzerine insanlar vatanlarını işgalden kurtarma mücadelelerinde kendilerine önderlik edecek birilerini aramaya başladılar. Şeyh Ahmed Yasin bu dönemde ön plana çıktı. Şeyh Ahmed Yasin, Gazze'de İslâm Merkezi'ni kurmasından sonra iyice tanındı ve Filistin'in her tarafında adı duyulmaya başladı. Bu durum işgal yönetimini son derece rahatsız etti ve işgal yönetimi Şeyh Ahmed Yasin'i defalarca polis merkezine çağırdı. 1984 yılında yürütülen soruşturma sonunda Ahmed Yasin, İsrail devletini yıkarak yerine İslâmi bir devlet kurmak için çalıştığı gerekçesiyle 13 yıl hapse mahkum edildi ancak on bir ay sonra Filistinlilerle işgalciler arasında gerçekleştirilen bir esir değişiminde serbest bırakıldı. Siyonistler, 18 Mayıs 1989 tarihinde tutukladıkları Şeyh Ahmed Yasin'i sekiz yıl sonra serbest bıraktı. Ahmed Yasin, 22 Mart 2004 tarihinde tekerlekli sandalyesiyle sabah namazını kıldığı camiden çıkarken İsrail hava kuvvetlerine bağlı helikopterler tarafından atılan füzelerle hayatını kaybetti.

Abdülaziz Al-Rantisi öldürüldü, Filistinli siyasetçi Abdulaziz Rantisi, 23 Ekim 1947 tarihinde Filistin'deki Yibna'da dünyaya geldi. Mısır'da üniversite yılları esnasında Müslüman Kardeşler Hareketi'ne katıldı ve hareketin Gazze'deki teşkilatlanmasında yer aldı. Rantisi, Şeyh Ahmed Yasin ile birlikte 1987 yılının Aralık ayında Gazze Şeridi'nde Filistin İslami Direniş Hareketi'ni (Hamas) kurdu. İsrail tarafından 1983-1998 yılları arasında birçok kez tutuklanan Hamas lideri, 27 ay hapis yattı. Rantisi, 1992 ve 2003 yıllarında İsrail tarafından düzenlenen bir suikast girişiminden kurtuldu. 17 Nisan 2004 tarihinde İsrail hava güçlerinin Gazze'de Apache helikopterleriyle düzenlediği saldırıda öldürüldü.

Salih El-Aruri’ye İHA saldırısı, Aruri, 19 Ağustos 1966 tarihinde, o dönem Ürdün'ün kontrolü altında olan Batı Şeria'nın Ramallah kenti yakınlarındaki Arura kasabasında dünyaya geldi. Üniversite yıllarında İslami çalışmalarla meşgul olan Aruri, üniversitedeki İslami öğrenci hareketine liderlik etti. 80'li yılların sonunda üniversiteden mezun olan Aruri bu dönemde Hamas'a katıldı. Aruri, özellikle Batı Şeria'da Hamas'ın güçlenmesinin önde gelen aktörlerinden oldu ve Kasım 1990'da söz konusu faaliyetleri sebebiyle İsrail tarafından tutuklandı. 2010 yılında İsrail tarafından Suriye'ye sınır dışı edildi. Aruri bir süre Suriye'de kaldıktan sonra Türkiye, Katar ve Malezya gibi ülkelerde ikamet etti ve son olarak Lübnan'a yerleşti. Aruri, 2010 yılında Hamas'ın Siyasi Bürosu'na üye olarak seçildi. 2017 yılına kadar bu görevini sürdüren Aruri 2017 yılında ise Siyasi Büro Şefi İsmail Heniye'nin yardımcısı oldu. 7 Ekim 2023 tarihinde başlatılan Aksa Tufanı Harekatı sonrasında İsrail'in hedefe oturttuğu Hamas liderlerinden biri olan Salih Aruri, 2 Ocak 2024 akşamı Lübnan'ın başkenti Beyrut'un güney mahallelerinde İsrail tarafından düzenlenen bir insansız hava aracı saldırısı sonucu hayatını kaybetti.

İSMAİL HANİYE, Tahran’da 31.07.2024 günü kaldığı konutta hava saldırısı ile öldürüldüğü,

İsmail Haniye 1963 yılında Gazze’deki El-Şatti mülteci kampında doğdu. İlk ve orta öğrenimini Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği'nin finansman desteği sağladığı Filistin kamplarında açılan okullarda tamamladı. Lise yıllarında Müslüman Kardeşler Hareketi'ne katıldı. Bunun yanında İslamcı Öğrenciler Derneği’nde de siyasi çalışmalarda bulundu. İslam Üniversitesi Arap dili ve edebiyatı bölümünden mezun oldu. 1987'de de yaptığı çalışmalar sebebiyle hapis cezasına çarptırıldı.

1992 yılında da Hamas üyesi 415 kişilik bir grupla Güney Lübnan'a sürgün edildi. 2001 senesinde de serbest bırakılması üzerine ülkesine geri döndü. Bu dönemde İntifada Koordinasyon Komitesi’nde Hamas temsilciliğine tayin edildi. 1999-2004 yılları arasında da Şeyh Yasin'in özel kalem müdürlüğünü yaptı. Daha sonra  örgütün başına geçen Haniye, yapılan seçimlerde Filistin'in 10. başbakanı olarak göreve geldi. Fakat 2007'de Gazze Şeridi'ndeki Hamas ile El Fetih arasındaki çatışmaların zirveye çıkması üzerine vazifesinden alınmıştır. Görevden alınmasını “anayasaya aykırı” olarak nitelendiren Haniye, Gazze’yi yönetmeye devam etti.

Haniye evli ve 13 çocuk babası.

Marvan İsa, Halid Meşal, Mahmud Zahar, Yahya Sinvar, İsmail Haniye, Muhammed Deif.

Haniye, 6 Mayıs 2017’de İslami Direniş Hareketi Şura Konseyi tarafından Halid Mişal’in yerine Hamas’ın Siyasi Büro Başkanı seçildi.

Hamas’ın Siyasi Büro Başkanlığı, Hamas içerisindeki en yüksek rütbeli pozisyon. Uzun yıllardır sürgünde yaşıyordu

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Dışişleri Bakanlığı 2018 yılında Haniye’yi terörist olarak tanımladı.

Haniye, “terörist” olarak tanımlanmasının ardından Hamas’ın diplomatik karargâhının bulunduğu ve İsrail ile zaman zaman müzakerelerin yürütüldüğü Katar’a gitti ve sürgünde yaşadı.

Türkiye’ye de sık sık gelirdi.

Hamas lideri İsmail Haniye, sık sık Türkiye’ye gelen isimlerden biriydi.

2013’te Haniye, AKP Genel Başkanı ve dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’ın TBMM’de düzenlediği grup toplantısına katılmıştı.

Haniye son olarak 20 Nisan’da Türkiye’ye gelmiş, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile İstanbul’da görüşmüştü.

İletişim Başkanlığı’ndan görüşmeye ilişkin yapılan açıklamada, Gazze’ye yapılan yardımlar ile ateşkesin tesisi için atılacak adımların ele alındığı kaydedilmişti.

AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşmek üzere İstanbul’da bulunan Hamas Siyasi Büro Lideri İsmail Haniye, cemaat lideri Hasan Kılıç’ın ölümü nedeniyle İsmailağa Cemaati’ni ziyaret etmişti.

Haniye, İran'da seçimleri kazanan Mesud Pezeşkiyan'ın göreve başlama törenine katılmak üzere Tahran'a geldi ve törende bulundu. Törenden sonra Tahran'ın kuzeyinde bulunan Devrim Muhafızları'na ait askeri lojmana gitti. 31 Temmuz 2024'ün ilk saatlerinde lojmana İsrail Ordusu tarafından yapılan saldırı sonucu öldürüldü.

Halid Meşal, Hamas’ın kurucularından ve eski siyasi lideri olan Halid Meşal, 1997’de Ürdün'ün başkenti Amman'daki ofisine yakın bir sokakta İsrail ajanlarının başarısız bir suikast girişimine uğradı. Meşal’e yolda yürüdüğü sırada şırınga ile zehir enjekte edildi. Ürdün yetkilileri suikast girişimini ortaya çıkardı ve iki Mossad ajanını tutukladı. Dönemin Ürdün Kralı Hüseyin, o dönem de İsrail Başbakanı olan Binyamin Netanyahu’dan, Meşal’e enjekte edilen maddenin panzehrini istedi. Aksi halde zanlıları asma ve Ürdün'ün İsrail'le olan barış anlaşmasını feshetme tehdidinde bulundu. Dönemin ABD Başkanı Bill Clinton’ın baskısı sonrası, Netanyahu ilk etapta reddettiği bu isteği yerine getirdi. Ayrıca Hamas lideri Şeyh Ahmed Yasin'i serbest bırakmayı kabul etti. Ancak yedi yıl sonra Yasin Gazze'de öldürüldü. Muhammed Deif: İsrail’in yıllardır öldürmeye çalıştığı Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin El Kassam Tugayları'nın lideri,

Adnan El Gul, Hamas'ın bombalama uzmanı olarak görülen Adnan El Gul 21 Ekim 2004'te Gazze'de bir İsrail hava saldırısında öldürüldü. Gul, Hamas'ın askeri kanadında iki numaraydı ve sık sık İsrail kasabalarına atılan “Kassam” roketinin babası olarak biliniyordu.

Adnan El Gul, Hamas'ın İzzeddin el-Kassam Tugayları olarak bilinen askeri kanadının lideri Muhammed Deyif'in yardımcısıydı.

Nizar Rayan, Hamas'ın en sert siyasi liderlerinden biri olarak kabul edilen din adamı, İsrail içinde yeni intihar saldırıları düzenlenmesi çağrısında bulunmuştu. Dört eşinden ikisi ve yedi çocuğuyla 1 Ocak 2009'da Cebaliye mülteci kampındaki bombalamada öldürüldü. 15 Ocak 2009'da da Gazze Şeridi'nde Hamas'ın İçişleri Bakanı Said Seyyam bir İsrail hava saldırısında öldürüldü. eyyam 13.000 Hamas polisinden ve güvenlik görevlilerinden sorumluydu.

Haitham Balidi, Hamas'ın askeri kanadı Kassam Tugayları'nın üst düzey isimlerinden Haitham Balidi, İsrail'in aracına düzenlediği İHA saldırısı sonucunda 03.08.2024 günü hayatını kaybetti. Hamas, Tulkarem'deki komutanlarından Balidi'nin öldürüldüğünü doğruladı.

Nureddin Bıleydi, İsrail askerlerinin, işgal altındaki Batı Şeria'nın Tulkerim kentinde otomobile düzenlediği hava saldırısında 5 Filistinlinin hayatını kaybettiği bildirildi. 03.08.2024 günün ölenlerden birinin, Hamas'ın askeri kanadı Kassam Tugayları'nın üst düzey isimlerinden Nureddin Bıleydi olduğu öğrenildi.

Nael Sakhl, İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) ile İç İstihbarat Teşkilatı (Şin Bet) tarafından Gazze'de düzenlenen ortak bir saldırıda, Hamas'ın Batı Şeria'daki üst düzey yöneticisi Nael Sakhl'ın 08.08.2024 günü şehit olduğu öğrenildi.

Araştırma ve kaynaklar internet sitelerinden yapılan incelemeler neticesinde hazırlanmıştır. 13.08.2024


Orjinal Köşe Yazısına Git
— KÖŞE YAZISI SONU —