ADNAN MENDERES KÜTAHYA’DAN KAÇARKEN Mİ YAKALANMIŞTI ?
İHSAN TUNÇOĞLU / GAZETECİ- YAZAR
Eski Azot Sitesinde eşimle birlikte yürüyüş yaptığımız,Bu alanda bulunan çeşit,çeşit , birbirinden güzel ağaçlar Kütahya için bir nimettir.Bu yeşil doku ve peyzaj sahası Kütahya’nın temiz hava solumasına önemli katkılar sağlayan geniş bir alana yayılmaktadır.Bu şansı bize bırakan ise,Demokrasi şehidi ve Demokrat Partiden ilk kez Kütahya Milletvekili seçilen Adnan Menderes’tir. Kütahyaya şükran borcunu ödemek için inşa ettirdiği Azot Fabrikasının sosyal Tesislerinin bulunduğu bu mekanlarda dolaşırken rahmetli Menderes’e atılan iftiralar aklıma geldi.
Türk Basınının duayenlerinden ,değerli abim Yavuz Donat’ın SABAH Gazetesindeki VİTRİN köşesinde; Adnan Menderes hakkındaki çok çarpıcı ve gerçekleri ortaya koyan güzel bir yazısını okudum. Yavuz Donat’ın ,köşesinde yer verdiği dönemin gazete kupürleri arasında, 28 mayıs 1960 tarihli Yeni Sabah Gazetesinin manşeti “ Menderes yakalandı”diyor manşet altındaki “ara başlık” dikkatimi çekti: diyorki “ Adnan Menderes, Kütahya Yolunda çalılıklar arasında saklanmaya ve kaçmaya çalışırken yakalandı” Yuh ki, Yuh !!
Merhum Adnan Menderes, 27 Mayıs 1960 günü çok sevdiği ve minnettar olduğu Kütahya’ya sabah erken saatlerde gelmiş ve Hükümet Sarayında (Bu günkü Adliye Sarayında) dinleniyordu.. Hemen akabinde ise; darbe haberi geliyor. Hava Tugayı( Tayyare Alayı) Komutanı ,Hükümet Sarayına gelerek: “Sayın Başbakanım uçakla istediğiniz yere naklinizi temin edebilirim” diyor.Yani “sizin kaçmanıza yardım edeyim “diyor kibarca..Menderes cevap veriyor: “ Ben Milletimizin ordusundan niye kaçayım ki? Albayım, bu nazik davranışınıza çok teşekkür ederim”diyerek reddediyor.
Merhum Menderes ve beraberindeki protokol mensupları, Hükümet Sarayının merdivenlerinden bahçeye iniyorlar.Bu sırada Kütahya’lılar evlerinin balkonlarından ve pencerelerinden Menderes’e tezahüratlar yaparak,el sallıyorlar. Menderes de karşılık olarak, dakikalarca el sallıyor ve adeta “elveda” diyor !
MERHUM MENDERES KÜTAHYA’YA NEDEN MİNNETTAR KALMIŞTI
1946 yılında DP’ nin girdiği ilk genel seçimlerde,Aydın’dan milletvekili seçilemiyor.. ( O zamanki seçim sistemine göre iki ayrı ilden aday olmak mümkün oluyordu) “kendi memleketimden seçilemediysem, Kütahya’dan hiç seçilemem” diye düşünüyor ve adeta yıkılıyor,kahroluyor.. Ancak tam bu moral bozukluğu esnasında “Kütahya’dan milletvekili seçildiği” müjdesi geliyor. Bu müjde Merhum Menderes’e önce TBMM yolunu ve Başbakanlığa giden yolu açıyor.
Kaderin garip bir cilvesi olsa gerek; kendisine 1946 da Başbakanlık yolunu açan Kütahya’da, 27 Mayıs.1960 da Başbakanlığı sona eriyordu !
ÇALILIKTA SAKLANMAYA VE KAÇMAYA ÇALIŞIRKEN YAKALANDI HABERİ YALAN
O dönemde kendisi hakkında çok dezenformasyon ve iftiralar atıldığını bu gün artık bilmeyen yoktur herhalde.. Demokrasi şehidi Adnan Menderes, bırakın saklanmayı,kaçmayı; gayet rahat ,alnı açık, başı dik,kendine güvenen ,sakin bir tavır içinde beraberindekilerle birlikte Hükümet Sarayının bahçesine iniyor,
Bu esnada Eskişehir Bölge Sıkıyönetim Komutanı Albay Muhsin Batur geliyor ve kendisini teslim alarak, Tugay Havaalanından uçakla Eskişehir’e götürüyor.(Muhsin Batur daha sonraki yıllarda Hava Kuvvetleri Komutanı olmuştu)
Yukarıda ifade etmeye çalıştığım hüzün dolu bu olayı ; bana anlatan bir abimiz,sanki o günleri tekrar yaşıyor gibi gözlerinden yaşlar süzülerek konuşuyordu. Olaya bizzat tanık olan abimizden dinlediğim bu dramatik anekdotu “ Dünyada İlk’ler ve Sırlar Kenti: KÜTAHYA “ Kitabımın 1.ci ve 2.ci baskılarında yazdım.
Ayrıca; Merhum Menderes’in Başbakanlığı döneminde, kendisini ziyarete giden ve isteklerini bildirmek isteyen Kütahya heyetinin “traji komik, yaşanmış gerçek bir hikayesini”de Kitabımda anlattım.Bu olay aradan gecen uzun yıllara rağmen,kulaktan,kulağa bu gün bile hala “kara mizah”tarzında anlatılır.
Merhum Menderes’in Kütahya’ya kazandırdığı sanayi kuruluşları ile minnettarlığını gösterdiğini de yine Kitabımda dile getirmeye çalıştım
Demokrasi şehitlerimiz Adnan Menderes, Hasan Polatkan ve Fatin Rüştü Zorlu’yu saygıyla,şükranla anıyorum. Mekanları Cennet olsun..
